Kan een vriendenstichting erven?

De wetgever wist natuurlijk wel dat mensen soms creatief zijn in het omzeilen van dit soort beperkingen. Om die reden is ook nog een aparte bepaling opgenomen. De wet verbiedt ook een bevoordeling via een testament van de zogenaamde tussenbeidekomende persoon.

Nogal wat zorginstellingen kennen vriendenstichtingen. Het doel van zo’n vriendenstichting is verbonden met de zorginstelling, maar het is een aparte rechtspersoon die dus ook los staat van de instelling. Toch is dat niet altijd voldoende. Wanneer bijvoorbeeld bestuursleden van de vriendenclub ook werkzaam zijn in of voor een zorginstelling, is al eerder sprake van een tussenbeidekomende stichting. Wanneer het doel van de vriendenstichting te ruim is omschreven, kan dit ook tot problemen leiden. Zou de vriendenstichting een verbouwing mee financieren, wordt de band tussen beide wel erg nauw.

Wil een vriendenstichting kunnen erven van een bewoner van de zorginstelling is dus nodig dat het doel niet gericht is op de zorginstelling zelf, maar op de bewoners. En het bestuur moet ook echt onafhankelijk zijn van de zorginstelling. Ook is van belang, dat dan in het testament geen bestedingsvoorwaarde wordt gesteld door de erflater waardoor de vriendenstichting toch iets zou moeten doen dat in strijd is met de wet.

Overigens vervalt een bevoordeling via testament van een vriendenstichting die eigenlijk een tussenbeidekomende persoon is, niet zonder meer. De wet stelt namelijk geen nietigheid als sanctie, maar vernietigbaarheid. Er moet dus een belanghebbende persoon in actie komen om zo’n bevoordeling van een vriendenstichting aan te vechten bij de rechter. Vaak zal dat iemand zijn die bij vernietiging belang heeft. Dit omdat dan de nalatenschap zijn of haar richting op komt. En wanneer zo’n vriendenstichting niet echt onafhankelijk is? Dan is dat ook een redelijke uitkomst.

Daar komt bij, dat een vriendenstichting wel aan de wettelijke eisen kan voldoen op het moment dat een testament wordt opgemaakt. maar er daarna wijzigingen in de statuten zijn aangebracht en ook wijziging in de samenstelling van het bestuur, waardoor zo’n stichting niet meer mag erven. Wie dus met een testament van doen krijgt waarin een vriendenstichting bevoordeeld wordt, doet er goed aan om het allemaal nog eens goed op een rij te zetten hoe het met zo’n vriendenstichting zit.